JAN MULDER

I N T R O D U C T I O N

In January 2008 I met composer, pianist V. Lystrov-Strewe from St Petersburg in café-restaurant Florian in Berlin. He introduced me to the poetry of the Romanian, German-speaking Paul Celan (Czernowitz 1920 - Paris 1970). The life and work of the Poet and the multitude of secondary literature are an inspiration for me and my work to this day. I can safely say that my interest, which grew into a study, is an enrichment in my life and gives me a better understanding of the times we live in. The Travelogue on these pages is a report of my visits to significant places in the life of Celan. Shortly after World War II Celan fled the Russian occupier in his birthplace of Czernowitz and traveled via Bucharest, Budapest and Vienna to Paris. 

​

P A I N T I N G   A N D   P O E T R  Y 

Reading Rainer Maria Rilke's poems resulted in a series of paintings entitled Am Rande der Nacht after the similarly named poem. From there I began reading Celan’s poems. Although I didn’t understand the poems in the beginning, I was struck by lines and words which were of a strange, off-common speach but at the same time they seemed familiair, opened up a dormant layer of consciousness, going straight to the heart. This encouraged me to delve more deeply into the work. It took time before the poems offered me motives to painting and I first worked after images evoked by the early poems. The poem-lecture Der Meridian, the speech given by Celan at the presentation of the Georg Büchner prize in 1960, plays an important role in my work. It is a passionate plea for life and art, the eternal elixir of life that moves, contradicts and therefore survives; a plea for an ultimate, perhaps sublime individual existence. Celan's poems and his language that alter thought structures, are a rich source for me as painter and visual artist. From Der Meridian: “…The poem maintains itself on the edge of itself; it calls and takes in order to continue to exist, to constantly return from no-longer-being-there to always-being-there...” 

 

I N T R O D U C T I E

In 2008 ontmoette ik componist, pianist V. Lyskov-Strewe uit Sint-Petersburg in café-restaurant Florian in Berlijn. Hij liet me kennismaken met de poëzie van de Roemeense, Duitstalige Paul Celan (Czernowitz 1920 - Paris 1970). Het leven en werk van de Dichter en de veelheid aan secundaire literatuur zijn tot op de dag van vandaag een inspiratiebron voor mij en mijn werk. Ik kan gerust stellen dat mijn interesse, die uitgroeide tot een studie, een verrijking is in mijn leven en mij een beter begrip geeft van de tijd waarin we leven. 

Het reisverslag (Travelogue) op deze pagina's is een verslag van mijn bezoeken aan belangrijke plaatsen in het leven van Celan. Kort na de Tweede Wereldoorlog ontvluchtte Celan de Russische bezetter in zijn geboorteplaats Czernowitz en reisde via Boekarest, Boedapest en Wenen naar Parijs.

​

S C H I L D E R E N  E N  G E D I C H T E N 

Het lezen van gedichten van Rainer Maria Rilke resulteerde in een serie schilderijen met de titel Am Rande der Nacht naar het gelijknamige gedicht. Van daaruit begon ik de gedichten van Celan te lezen. Hoewel ik de gedichten in het begin niet begreep, werd ik getroffen door regels en woorden van een vreemde, ongebruikelijke taal, die tegelijkertijd vertrouwd leken, een sluimerende bewustzijnslaag aanboorden, recht naar het hart. Dat spoorde mij aan om me meer te verdiepen in het werk. Het had tijd nodig voordat de gedichten motieven voor het schilderen gaven en ik schilderde eerst naar beelden die door de vroege gedichten werden opgeroepen. De gedichtlezing Der Meridian, de toespraak die Celan hield bij de uitreiking van de Georg Büchnerprijs in 1960, speelt een belangrijke rol in mijn werk. Het is een hartstochtelijk pleidooi voor leven en kunst, het eeuwige levenselixer dat beweegt, tegenspreekt en daarom overleeft; een pleidooi voor een ultiem, misschien subliem individueel bestaan. De gedichten van Celan en zijn taal die gedachtenstructuren veranderen, zijn een rijke bron voor mij als schilder en beeldend kunstenaar. Uit Der Meridian: "...Het gedicht houdt zichzelf in stand op de rand van zichzelf; het roept en neemt om te kunnen blijven bestaan, om voortdurend terug te keren van niet-langer-daar-zijn naar altijd-daar-zijn..."